Płaska Ziemia. Obalamy jedną z najpopularniejszych, ale też najbardziej absurdalnych teorii spiskowych
Autor Michalina Kobla - 15 Czerwca 2019
Płaska Ziemia oraz dotyczące jej teorie u wielu osób wywołują jedynie śmiech i prowokują poczucie absurdu. Na świecie nie brakuje wciąż jednak ludzi, którzy wierzą w to, że naukowe fakty związane z geoidalnym kształtem planety są podporą ogromnego, skierowanego przeciwko nim spisku. Dziś obalamy więc podobne teorie oraz tłumaczymy, skąd właściwie wzięły się w publicznej debacie.
Płaska Ziemia oraz rzekome dowody, mające świadczyć o zakłamywaniu rzeczywistości przez naukowców, niejednego z nich wciąż przyprawiają o zawrót głowy. Chociaż popierana przez płaskoziemców teoria spiskowa wydaje się już na pierwszy rzut oka niezwykle abstrakcyjna, wciąż zdobywa kolejnych zwolenników. Jak i kiedy narodziła się jej popularność?
Podwalin tez o płaskim kształcie Ziemi szukać należy w pracy "Zetetic Astronomy: A Description of Several Experiments Which Prove That the Surface of the Sea is a Perfect Plane and that the Earth is not a Globe!", autorstwa dziewiętnastowiecznego pisarza i wynalazcy, Samuela Birleya Rowbothama. Nie była to jedyna jego publikacja na ten temat, jednak każda z nich posiadała wspólny, główny czynnik - przekonanie o tym, że "Biblia, zgodnie z naszymi obserwacjami, głosiła ideę, że Ziemia jest płaska i nieruchoma, a ta podstawowa prawda nie powinna być odrzucana wyłącznie na podstawie ludzkich przypuszczeń" ("The Inconsistency of Modern Astronomy and its Opposition to the Scriptures"). Jak dokładnie wyobrażał sobie Ziemię wspomniany Rowbotham? Ma to być wielki dysk, który otacza lodowa ściana i którego środkiem jest biegun północny. Od góry całość zamknięta jest kopułą, nad którą znajdują się Księżyc, Słońce oraz planety.
Prace Rowbothama oraz ich duża popularność doprowadziły do zgromadzenia wokół niego wielu ludzi, którzy zakładali kolejne towarzystwa oraz stowarzyszenia płaskoziemców i wydawali własną prasę. Ostatecznie, w 1956 roku powstało także znane dziś doskonale opinii publicznej International Flat Earth Research Society (Międzynarodowe Towarzystwo Badań nad Płaską Ziemią lub też po prostu Towarzystwo Płaskiej Ziemi), które w 2017 roku liczyło sobie około 5 tys. oficjalnych członków. Nie mają oni tak sprecyzowanej wizji kształtu planety jak Rowbotham i często odchodzą od teorii religijnych, jednak przekonują między innymi, że grawitacja nie istnieje, a przyciąganie powoduje szybki, nieustający ruch Ziemi do góry.
Zwolennicy całkowicie pseudonaukowej teorii o płaskiej Ziemi używają argumentów, mających zanegować wiedzę stricte naukową w kwestii kształtu planety - zdjęcia satelitarne uznają za sfałszowane lub zniekształcone przez złudzenie optyczne albo obiektyw szerokokątny, krytykują prace agencji takich jak NASA oraz twierdzą, iż flaga ONZ, na której Ziemia jest pokazana w odwzorowaniu azymutalnym równoodległościowym, jest zbyt podobna do stworzonej przez nich mapy, aby był to całkowity przypadek.
Twierdzenia płaskoziemców zdobywają w dobie internetu dużą popularność, gdyż są przede wszystkim łatwo dostępne i bardzo krzykliwe. Chociażby na YouTube nie brakuje filmików na temat płaskiego rzekomo kształtu Ziemi, które nie są jednak podparte żadnymi racjonalnymi dowodami naukowymi. Zwolennicy tej teorii spiskowej próbują czysto ideologicznymi, błędnymi argumentami zbijać pewną wiedzę, którą ludzkość posiadła i rozwinęła początkowo dzięki genialnym umysłom, a później dzięki rzetelnej pracy wykwalifikowanych naukowców.
Płaska Ziemia w Biblii
Skąd w ogóle wziął się pomysł na to, że w Biblii znajduje się opis płaskiej Ziemi? Jest to raczej trudne do ustalenia, jednak najczęściej powtarza się teorię związaną z opisem stworzenia świata w Księdze Rodzaju. Argumentacja w tej kwestii jest jednak bardzo mętna, zawiła oraz nie zawiera w zasadzie żadnych konkretów. Na lansującej tę teorię stronie internetowej Zbawienie.com znaleźć można taką grafikę, przedstawiającą rzekomo kształt naszej planety:
Na tej samej stronie internetowej czytamy jednak także, iż "teoria heliocentryczna, czyli Ziemia kula okrążająca Słońce to główny element frontalnego ataku szatańskiego świata na Boga i na Biblię", "Ziemia kula krążąca wokół Słońca wskazuje na Słońce jako kontrolera ziemi, Słońce to symbol szatana, rzekomo niosącego nam... światło", a "olbrzymi wszechświat otwiera ludzkości drogę donikąd i w zamian Boga ukazuje się nam UFO, czyli siły szatana!". Jak widać, podobna narracja nie ma kompletnie nic wspólnego z faktami naukowymi. Poza tym w samej Biblii, jeżeli już trzeba posłużyć się tym argumentem, znaleźć można wersety, które wprost wskazują na to, że Ziemia nie jest wcale płaska.
Płaska Ziemia: loty samolotów
Jak twierdzą niektórzy płaskoziemcy, gdyby samoloty rzeczywiście poruszały się nad kulistą Ziemią, piloci musieliby sukcesywnie obniżać lot. W innym przypadku oddalaliby się od planety, ostatecznie wylatując poza jej orbitę. Oczywiście nie ma to nic wspólnego z prawdą. Jak wytłumaczył popularyzator nauki Karol Wójcicki dla Newsweeka,
"ktoś mógłby powiedzieć: faktycznie, samolot, który leci prosto, w pewnym momencie powinien „odkleić się” od kulistej Ziemi i odlecieć w kosmos. Ale kto powiedział, że samoloty latają prosto? Utrzymują się w powietrzu z uwagi na równowagę sił: jedną jest grawitacja, drugą – siła nośna, która wytwarza się na jego skrzydłach. Tak długo, jak siły będą się równoważyć, samolot będzie poruszał się po okrągłej trajektorii wokół Ziemi. Pilot nie musi korygować kierunku lotu."
Wszystko da się więc w sposób przejrzysty i sensowny wytłumaczyć prawami fizyki. Te jednak - z niewiadomych powodów - nie stanowią dla płaskoziemców rzetelnych wytycznych.
Czy Ziemia jest płaska?
Nie, Ziemia zdecydowanie nie jest płaska. Naukowych dowodów na to, że nasza planeta ma kształt geoidy, jest naprawdę wiele. Wyliczmy więc kilka najpopularniejszych i najmniej skomplikowanych dla fizycznych i astronomicznych laików argumentów.
- Posiadamy zdjęcia satelitarne, które powstały dzięki wieloletniej pracy wybitnych naukowców i ewidentnie widać na nich, że Ziemia nie jest płaska.
- Czasy, w których ludzie nie mogli polecieć w kosmos (którego istnienie także jest często negowane przez płaskoziemców), już dawno minęły. Ich słowa oraz zgromadzone dowody także są cennymi wytycznymi.
- Istnieją strefy czasowe - nie wszędzie na Ziemi jest w tym samym momencie dzień lub noc, jasno lub ciemno, a to dlatego, że planeta jest kulista i wykonuje ruch obrotowy. Poza tym, gdyby nawet Słońce było na tyle specyficznie usytuowane nad teoretycznie płaską Ziemią, że i tak posiadalibyśmy strefy czasowe, to zawsze widzielibyśmy je w jednym punkcie. Zamiast tego obserwujemy jego wschody oraz zachody.
- Każdy z nas, podczas lotu samolotem, może zaobserwować zaokrąglony horyzont. Nikt, nigdy nie odnalazł za to mistycznego końca, spadku, czy też lodowej ściany.
- Zegary słoneczne działają i rzucają cień w różną stronę w zależności od godziny. Ma to bezpośredni związek z punktem 3. Dotyczy to oczywiście nie tylko samego zegara słonecznego, ale jest to doskonały, wielowymiarowy przykład.
- Obserwujemy fazy Księżyca oraz rzucany na niego zaokrąglony cień - Ziemia jest geoidą, więc kształt cienia jest właśnie zaokrąglony.
I tak można wyliczać jeszcze naprawdę długo. Teorie dotyczące płaskiego kształtu Ziemi są całkowicie nieprawdziwe i zmanipulowane oraz nie mają nic wspólnego z naukowymi faktami, a także realnymi, rzetelnymi dowodami.
Następny artykuł