Autor Piotr Burakowski - 6 Lipca 2020

Czy Szumowski złamał prawo? Budka składa wniosek o powołanie komisji ws. maseczek i respiratorów

Borys Budka, szef klubu Koalicji Obywatelskiej, poinformował o złożeniu wniosku o powołanie sejmowej komisji śledczej ds. wyjaśnienia nieprawidłowości związanych z realizacją zamówień na sprzęt do walki z epidemią koronawirusa. Warto tymczasem odpowiedzieć sobie na pytanie, czy minister zdrowia Łukasz Szumowski złamał prawo.

Borys Budka dał wyraz swego niezadowolenia podczas konferencji prasowej w Sejmie. Powiedział dziennikarzom, że obserwujemy "bulwersujące zdarzenia", a "każdy nieomal dzień przynosi kolejne doniesienia o możliwych nadużyciach, a nawet popełnieniu przestępstw przez funkcjonariuszy publicznych" w związku z epidemią koronawirusa.

Kontrowersje z kupnem maseczek

Przewodniczący Platformy Obywatelskiej wspomniał, że wszystko zaczęło się od maseczek: – Pamiętamy doskonale słynnego instruktora narciarstwa, który w ciągu jednego dnia zrobił interes życia, a później było już tylko gorzej – wspomniał Borys Budka.

Ów instruktorem jest Łukasz G., który wraz z dwoma wspólnikami sprzedał ministerstwu maseczki za ponad 5 mln zł, co oznaczało ok. 4 mln zł straty, ponieważ tyle udałoby się zaoszczędzić, gdyby maseczki zostały kupione w Chinach. Inwestycja okazała się tym bardziej nietrafiona, że zakupione maseczki nie zabezpieczają przed COVID-19.

– Dowiadujemy się dzięki interwencjom poselskim oraz niezależnym dziennikarzom o kolejnych sytuacjach, w których Skarb Państwa i pieniądze podatników zostały narażone na olbrzymie straty, słyszymy o blisko 1,3 tys. respiratorach, które do dziś nie dotarły do Ministerstwa Zdrowia, słyszymy o tym, że respiratory miały kosztować 200 tys. zł jeden, podczas gdy Agencja Rezerw Materiałowych identycznych zakupów dokonywała trzykrotnie taniej – przywołał Borys Budka w trakcie konferencji prasowej.

DZISIAJ GRZEJE:

Jak tymczasem z zakupu respiratorów tłumaczył się Łukasz Szumowski? – Ta firma [E&K z Lublina – przyp. red.] zajmuje się handlem medycznymi akcesoriami od wielu lat. Zaproponowała nam respiratory, które z chęcią wzięliśmy, bo wszędzie ich brakowało – powiedział minister zdrowia w "Salonie Politycznym Trójki". Zapewnił także, że sprzęt sukcesywnie trafia do Polski.

Dyrektorzy szpitali nie słyszeli o tak drogich respiratorach

Resort zdrowia naraził się na krytykę, kiedy wyszło na jaw, że – jak informowała "Gazeta Wyborcza" – kupił ponad 1000 respiratorów, gdzie cena za jedno urządzenie wyniosła średnio 160 tys. zł. Z kolei eksperci, którzy rozmawiali z dziennikiem, przekonywali, że średniej klasy respirator kosztuje między 40 a 50 tys. zł, lepsze kosztują zaś 70-90 tys. zł, a sprzęt z wyższej półki i z dodatkowym oprzyrządowaniem to koszt ok. 110 tys. zł. Dyrektorzy szpitali przyznają, że nigdy nie słyszeli o respiratorach za 160 czy 180 tys. zł, gdyż i za taką cenę resort zdrowia kupił wybrane respiratory.

Koronawirus a głosowanie w II turze wyborów. Szumowski mówi, że potrzeba ok. 15 minut, żeby się zarazićCzytaj dalej

Czy minister zdrowia odpowie prawnie?

Art. 296 kk wskazuje na przestępstwo niegospodarności, zaś art. 231 kk na nadużycie władzy. Łukasz Szumowski – teoretycznie – mógłby zostać oskarżony z tytułu jednego i drugiego. Nie jest to jednak oczywiste, ponieważ transakcje związane z pandemią były zwolnione z reżimu zamówień publicznych, które lepiej zabezpieczałyby to, jak wydawane są publiczne pieniądze. Władza jeszcze w pierwszej wersji ustawy antywirusowej przeforsowała, że wszelkie działania w ramach realizowania ustawy zwolnione są od odpowiedzialności, choć pod wpływem krytyki zapis ostatecznie usunięto.

***

Art. 296a. § 1. Kto, pełniąc funkcję kierowniczą w jednostce organizacyjnej wykonującej działalność gospodarczą lub pozostając z nią w stosunku pracy, umowy zlecenia lub umowy o dzieło, żąda lub przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, w zamian za nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku mogące wyrządzić tej jednostce szkodę majątkową albo stanowiące czyn nieuczciwej konkurencji lub niedopuszczalną czynność preferencyjną na rzecz nabywcy lub odbiorcy towaru, usługi lub świadczenia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 231. § 1. Funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 działa nieumyślnie i wyrządza istotną szkodę podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 4. Przepisu § 2 nie stosuje się, jeżeli czyn wyczerpuje znamiona czynu zabronionego określonego w art. 228.

***

Jak na razie brak dowodów, które wszywałyby, że Łukasz Szumowski i jego brat, Marcin Szumowski, celowo chcieli, by Łukasz G. (bracia brali u niego lekcje narciarstwa) wzbogacił się. Z drugiej zaś strony przestępstwo niedopełnienia obowiązków, sprowadzające się do niedokładnego zbadania pozostałych ofert, a w efekcie wyrządzenie straty, można popełnić nieumyślnie. Jeśli zaś chodzi o respiratory, powstaje pytanie, czy ich zakup nie był możliwy z innego źródła, no i skąd tak wysoka cena.

Borys Budka ocenił, że to, jak uchwalano przepisy dotyczące zwalczania skutków COVID-19, dało furtkę do bezkarnego łamania prawa.
– To wszystko powoduje, że mogliśmy mieć do czynienia z sytuacjami z góry zaplanowanych nieprawidłowości oraz by tego typu sytuacje móc bezkarnie tuszować. Ponieważ do dziś nie uzyskaliśmy żadnych rzetelnych informacji ze strony prokuratury, ze strony polskich służb, zmuszeni jesteśmy złożyć wniosek o powołanie sejmowej komisji śledczej – stwierdził polityk PO.

Źródło: Kodeks karny, "Monitor Prawniczy", "Gazeta Wyborcza", Polskie Radio Program III

Foto: premier.gov.pl

Następny artykuł